Το όραμα του Μουσείου είναι να προβάλλει το τεχνολογικό θαύμα της αρχαιότητας.
Όραμα
Η ρομποτική και η υπολογιστική, η ατμοκίνηση και η αεριοπροώθηση, η αυτοκίνηση και η αυτόματη πλοήγηση, οι αυτοματισμοί και ο προγραμματισμός, οι τηλεπικοινωνίες και η κρυπτογράφηση, η γεωδαισία και η χαρτογράφηση, η αξιοποίηση της υδραυλικής και της αιολικής ενέργειας, η εφαρμογή της ιμαντοκίνησης, της οδοντοκίνησης και της αλυσοκίνησης και πολλές άλλες επιστήμες και τεχνικές επινοήθηκαν στην αρχαία Ελλάδα.
Αποστολή
Το μουσείο μελετά, αναδεικνύει και παρουσιάζει στο ελληνικό και διεθνές κοινό μια ύψιστης σημασίας αλλά σχετικά άγνωστη πτυχή του αρχαιοελληνικού πολιτισμού: την τεχνολογία, ο πρωταρχικός ρόλος της οποίας είναι αδιαμφισβήτητος στην ανάπτυξη και άνθιση οποιουδήποτε πολιτισμού, πόσο μάλλον του αρχαιοελληνικού, ο οποίος έδωσε στην ανθρωπότητα απαράμιλλα δημιουργήματα που όλοι γνωρίζουμε και θαυμάζουμε – από τον Υπολογιστικό Μηχανισμό των Αντικυθήρων έως τον Παρθενώνα.
Στο Μουσείο αποδεικνύεται ότι η πορεία του σύγχρονου τεχνολογικού πολιτισμού δεν είναι μια αύξουσα καμπύλη εξέλιξης, όπως συνήθως πιστεύεται, αλλά μια ταχύτατη ανάπτυξη και κορύφωση κατά τον 3ο αιώνα π.Χ., μια υποχώρηση και απώλεια αυτής της τεχνολογίας στους επόμενους αιώνες και μια σταδιακή επανάκτησή της, με τον 13ο αιώνα μ.Χ. να ισοβαθμίζει την τεχνολογία αιχμής των αρχών του 2ου π.Χ. αιώνα.
Στόχος
Σκοπός του μουσείου είναι να αποδείξει ότι η αρχαιοελληνική τεχνολογία λίγο πριν το τέλος του αρχαιοελληνικού κόσμου ήταν συγκλονιστικά όμοια με τις απαρχές της νεωτερικής τεχνολογίας μας.
Για παράδειγμα οι κοχλίες και τα περικόχλια, οι οδοντωτοί τροχοί και οι κανόνες, οι τροχαλίες και οι ιμάντες, οι αλυσοτροχοί και οι αλυσίδες, τα έμβολα και οι κύλινδροι, οι υδραυλικοί ελεγκτές και οι βαλβίδες, οι προγραμματιστές και οι αυτόματοι πλοηγοί (εξαρτήματα όλα της μηχανής ενός σύγχρονου αυτοκινήτου) είναι μερικά μόνο από τα εφευρήματα των αρχαίων Ελλήνων που αποτέλεσαν τους θεμέλιους λίθους της πολύπλοκης τεχνολογίας τους.
Αυτά τα κληροδοτήματα, ίδια και αναντικατάστατα, εξακολουθούν και σήμερα να αποτελούν τα δομικά στοιχεία της σύγχρονης τεχνολογίας μας, η εξέλιξη της οποίας θα ήταν αμφίβολη χωρίς την ανέξοδη και απροβλημάτιστη υιοθέτησή τους.
Απλά χρειάστηκε πάνω από μια χιλιετία ωρίμανσης για να επανακτήσει η ανθρωπότητα αυτήν την αξιοθαύμαστη λησμονημένη τεχνολογία. Η εξερεύνηση αυτής της εποχής που η τεχνολογία αιχμής δεν κατοχυρωνόταν αποδεικνύει περίτρανα πόσα περισσότερα (από όσα νομίζουμε) χρωστά ο σύγχρονος Τεχνολογικός Πολιτισμός στους Έλληνες.
Ιστορία
Ο πρώτος μόνιμος χώρος του Μουσείου Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας Κώστα Κοτσανά, ιδρύθηκε το 2003 και εγκαινιάστηκε από τον ομότιμο καθηγητή του Ε.Μ.Π. Θεοδόση Τάσιο στο Κατάκολο του νομού Ηλείας, σε χώρο που έχει παραχωρηθεί από το Δήμο Πύργου.
Ακολούθησε το Μουσείο Αρχιμήδη στην Αρχαία Ολυμπία το 2014, αφιερωμένο στον μεγαλύτερο μαθηματικό, φυσικό, μηχανικό, αστρονόμο και εφευρέτη και στην εποχή του. Στεγάζεται σε χώρο που έχει παραχωρηθεί από το Δήμο Αρχαίας Ολυμπίας μετά από ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου και πρωτοβουλία του Συλλόγου εμπόρων και ξενοδόχων της περιοχής. Η λειτουργία του Μουσείου στην Αθήνα, από τις 8 Ιανουαρίου 2018, ολοκληρώνει το τρίπτυχο των Μουσείων Κοτσανά και το αλληλοσυμπληρούμενο πανόραμα του μοναδικού τεχνολογικού θαύματος της αρχαιότητας.
Δημιουργός
Ο Κώστας Κοτσανάς γεννήθηκε το 1963 στην Σελιάνα-Αιγείρα Αχαΐας. Σπούδασε στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών και σε όλη του τη ζωή αφοσιώθηκε στη μελέτη του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, και ιδιαίτερα στο πεδίο της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας.
Πολλές μελέτες και έρευνες του έχουν προβληθεί σε Διεθνή Συνέδρια είτε ως προσκεκλημένος ομιλητής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (όπως Πανεπιστήμιο Καν, Διεθνές Συνέδριο “ISSM”, Εθνική Βιβλιοθήκη Γαλλίας, Εθνικό Μουσείο Επιστημών Κορέας) είτε ως σύνεδρος (Διεθνές Συνέδριο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας, Διεθνές Συνέδριο: η Αρχαία Ελλάδα και ο Σύγχρονος Κόσμος, Πανεπιστήμιο Πατρών).
Έχει δημιουργήσει, με δικά του έξοδα το σύνολο των 500 εκθεμάτων που αριθμεί σήμερα η συλλογή. Πολλά από τα εκθέματα έχουν παρουσιαστεί σε διάφορες περιοδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Ευρώπη, Ασία, ΗΠΑ, Αυστραλία). Η προσπάθεια αυτή δεν έχει τύχει μέχρι στιγμής επιχορήγησης από οποιοδήποτε δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα. Ο ίδιος έχει συγγράψει έξι βιβλία για την αρχαία ελληνική τεχνολογία και αποτελεί εμπνευστή και δημιουργό τριών Μουσείων Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας στην Αθήνα, το Κατάκολο και την Αρχαία Ολυμπία αντίστοιχα.
Κτήριο
Το ιστορικό αρ νουβό κτήριο, της οδού Πινδάρου 6 στο Κολωνάκι, στην καρδιά της Αθήνας, υπήρξε στο παρελθόν κατοικία της βασίλισσας Ασπασίας Μάνου, συζύγου του βασιλιά Αλέξανδρου Α’. Σήμερα, στεγάζει τα εκθέματα ενός μουσείου που φιλοδοξεί να μυήσει το αθηναϊκό κοινό στα εκπληκτικά τεχνολογικά επιτεύγματα των αρχαίων Ελλήνων.
Στο κτήριο, συνολικής επιφάνειας 700τ.μ. αρθρώνονται τέσσερα διαφορετικά επίπεδα όπου ο επισκέπτης μπορεί να εξερευνήσει τα εκθέματα δύο μουσείων και να επισκεφτεί δύο μόνιμες εκθέσεις και μια περιοδική.
